Nikola Tesla’nın Olağandışı Yaşamı

Verilen kişileri – Albert Einstein, Thomas Edison, Guglielmo Marconi, Alfred Nobel ve Nikola Tesla- aşağıdaki biyografik özelliklerle eşleştirin.

Nicola-tesla-yasami
  • 8 dil konuşabilme
  • Alternatif akım (AC) ile çalışan ilk motoru üretme
  • Uzun mesafede kablosuz iletişimin temelini oluşturan teknolojiyi geliştirme
  • Yaklaşık 300 patentin sahibi olma
  • Tüm savaşları bitirebilecek bir “süper-silah” geliştirdiğini iddia etme

Tüm eşleşmelerin sahibi tabi ki Tesla. Şaşırdık mı? Pek çok insan onun ismini duymuştur ancak çok azı Tesla’ nın modern bilim ve teknoloji deki yerini gerçekten bilir.

Tesla’ nın nereden geldiği belli olmayıp dünyaca ünlü olan, tamamen keşfe adandığını iddia edip şovmenliğin tadını çıkaran, pek çok kadının ilgisini çekip hiç evlenmeyen, günlük hayatı değiştiren fikirler üretip servetler kazanan ve neredeyse parasız ölen bu adamın yaşamını birlikte gözden geçirelim.

İlk Yılları

Nikola Tesla Hırvatistan’da 1856’ da bir yaz gecesinde, iddiasına göre bir şimşek fırtınası esnasında doğdu – ebesi bu konuda “Fırtınanın çocuğu olacak.” derken annesi ise “Hayır, ışığın.” diye öngörülü bir bakışla karşı çıkar.

Bir öğrenci olarak Tesla matematik problemlerini hesaplamada öyle göze çarpan beceriler sergiledi ki öğretmenleri onu hep kopya çekmekle suçladı. Nikola’nın rahip olmasını isteyen babası ergenlik yıllarında ciddi biçimde hastalandıktan sonra bu isteğinden vazgeçti ve oğlunun mühendislik okuluna gitmesini kabul etti.

Seçkin bir öğrenci olmasına rağmen Tesla en sonunda politeknik okulu bıraktı, elektrikli aydınlatma ve motorlara odaklandığı Continental Edison Company’ de çalışmaya başladı.

1884’te Edison’la buluşmayı umarak ABD’ ye taşındı ve kendisine, Edison’ un şirketinin karşılaştığı bir dizi mühendislik problemini çözmesi halinde 50.000 dolar teklif edildi. Tesla bu ustalığı gösterdikten sonra ise teklifin yalnızca bir şaka olduğu söylendi ve o da 6 ay sonunda şirketi terk etti.

İlerleyen zamanlarda “Tesla Elektrikli Işık ve Üretim Şirketi” nin kuruluşunun önünün açacak 2 iş adamı ile bir ilişki geliştirdi. Şirkete ithaf ettiği pek çok elektriksel patent aldı. İş ortakları özellikle elektrik üretimi üzerine odaklanmaya karar verdiklerinde ise şirketin beyin takımını aldılar ve Tesla’ yı ortada bırakarak bir başka firma kurdular.

Tesla bu olaydan sonra günlüğü 2 dolara, yetenek ve eğitiminin çöpe gitmesinin verdiği eziyet hissi altında bir hendek kazıcısı olarak çalıştığını belirtti.

Yatırımcı Olarak Başarısı

Tesla 1887′ de Tesla Elektrik Şirketi’ nin tekrar oluşumu fikrine destek çıkan iki yatırımcı ile tanıştı. Manhattan’da kurduğu laboratuvarda diğer tasarımlarda çıkan teknik problemlerin çözümünde kullandığı alternatif akım indüksiyon motorunu geliştirdi.

Makinesini bir mühendislik toplantısında gösterdiğinde ise Westinghouse Company bir ön ödeme ve üretilen her beygir gücü başına telif hakkı sağlayarak patent ayarlamaları yaptı.

Sözümona “Akımların Savaşı” 1880’lerin sonunda şiddetleniyordu. Thomas Edison, daha güvenli olduğunu öne sürerek doğru akımı tanıttı. George Westinghouse ise daha uzun mesafelere iletilebilmesi sebebiyle alternatif akıma arka çıktı.

İki taraf da birbirleriyle fiyat yarıştırdığı için Westinghouse sermayesiz kalmıştı. O da Tesla’ya içinde bulunduğu durumu açıkladı ve ondan patentlerini tek seferde şirkete satmasını istedi. Böylece Tesla’ dan Westinghouse’ a ciddi miktarda servet aktarılmış oldu.

1893 ‘te Chicago’ da gerçekleşen Kolomb Dünya Fuarı ile beraber Westinghouse Tesla’ dan akım kaynağına yardım etmesini istedi çünkü alternatif akımın marifetlerini gösterdiği büyük bir platformu vardı.

Tesla Chicago’ nun tamamında bulunabileceğinden çok daha fazla ampulün fuarda sergilenmesini sağladı ve kabloya ihtiyaç duymayan bir elektrik ampulü ile pek çok meraklıyı kendine hayran bıraktı.

Daha sonraları ise yine Westinghouse’ ın Niagara Şelalelerinden elektrik üretmesini sağlayacak bir anlaşmayı kazanmasına yardım etti ve dünyada büyük çaptaki ilk AC enerjii santralini kurdular.

Yol Boyu Çıkan Zorluklar

Tesla çok sayıda engelle karşılaştı. 1895’te tüm not ve prototiplerini yakan bir yangın Manhattan’ daki laboratuvarını harap etti. 1898’de Madison Square Garden’da bir yatın kablosuz kontrol edilebildiğini gösterdiğinde çoğu insan bunu bir aldatmaca olduğunu düşündü.

Kısa süre sonra dikkatini elektriğin kablosuz iletimine verdi. Sisteminin dünyaya yalnızca elektrik dağıtacağını değil, dünya çapında kablosuz iletişimi sağlayacağını da düşünüyordu.

Tesla, fikirlerini test etmek için Colorado Springs’ te bir laboratuvar kurdu. Bir defasında o kadar çok enerji üretti ki bölgesel bir elektrik kesintisine sebep oldu. Ayrıca dünya dışı bir kaynaktan doğan sinyaller belirlediğini iddia etti.

Tüm dünyayı elektriğe kavuşturacağına inandığı planı haklı çıkarmak içinse 1901’ de J.P Morgan’ı Long Island’daki bir kulenin yapımına sermaye vermesi konusunda ikna etti. Fakat Tesla’ nın hayalleri gerçekleşmedi ve Morgan kısa zaman içinde fonunu kesti.

nikola-tesla-ototesla

1909’ da Marconi geliştirdiği radyo ile Nobel ödülü aldı. 1915’te Tesla, patentlerini çaldığı gerekçesiyle Marconi’ ye başarısız sonuçlanacak bir dava açtı. Aynı yıl Edison ve Tesla’ nın Nobel ödülünü paylaşacakları söylentisi çıktı fakat bu gerçekleşmedi. Doğrulanmayan tahminler, karşılıklı husumetlerinin ana sebep olduğunu destekliyordu. Ancak Tesla hayatı boyunca Amerikan Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü Edison Madalyası dahil olmak üzere sayısız ödül aldı.

Tek Bir Adam

Tesla dikkate değer bir insandı. Kitapları tümüyle ezberlemesine ve 8 dil konuşmasına yardım eden görsel hafızası olduğunu söylüyordu. Ayrıca en iyi fikirlerinin çoğunun aklına aniden geldiğini ve prototiplerini inşa etmeden önce icatlarının detaylı resimlerini zihninde gördüğünü ifade ediyordu. Böylece cihazlarının çoğu için başlangıçta bir plan veya taslak hazırlamadı.

1,88 m boyunda ve havalı görünümüyle kadınlar arasında popüler olan Tesla, yaratıcılığı üzerindeki önemli bir etkenin bekarlığı olduğunu söylüyordu. Belki de ergenliğinde geçirdiği neredeyse ölümcül bir hastalık yüzünden mikroplardan korktu ve sanki kişiler arası ilişkilerin gelişimini önlemek istermiş gibi sıkı bir hijyen sergiledi.

Ayrıca incilerden nefret etmek gibi olağandışı fobiler de onları üzerinde bulunduran herhangi bir kadınla konuşmayı reddetmesine yol açtı.

Tesla en harika fikirlerinin hep yalnızlıkta geldiğini savunuyordu. Ancak ev sahipliğini yaptığı şık akşam yemeği partilerinde sosyalleştiği insanları düşünürsek inzivaya çekilmiş de değildi.

Mark Twain, laboratuvarına sık sık gelmiş ve bazı buluşlarını desteklemişti. Tesla sadece harika bir mühendis ve mucit olmanın değil, aynı zamanda bir filozof, şair ve akıl ustası olmanın da tadını çıkarıyordu. 75. doğum gününde Einstein’ dan bir tebrik mektubu aldı ve Time dergisinin kapağında yer aldı.

Nikola Tesla ‘nın Son Yılları

Popüler düşünceye göre Tesla çılgın bir bilim adamı rolünü oynadı. Kozmik dalgalarla çalışan bir motor geliştirdiğini, enerjinin farklı bir formunu sağlayacak yeni bir “Einstein dışı fizik” üzerinde çalışmakta olduğunu, fotoğrafçılığa dair yeni bir teknik keşfettiğini, Nobel’ in cephaneliklerinden çok daha büyük askeri potansiyele sahip ve alternatif olarak ölüm ışını – barış ışını olarak adlandırılan yeni bir ışın geliştirdiğini iddia etti.

nikola-tesla-ototesla

Tesla, sonraki yıllarını şehirden şehre geçip arkasında ödenmemiş faturalar bırakarak harcarken parası da çoktan bitmişti. Sonunda kirasını Westinghouse’ un ödediği New York Hotel’e yerleşti.

Her zaman yalnız yaşamış biri olarak, düzenli bir biçimde hayvanları beslediği ve domuzlara baktığı bölge parkına özel bir ilgisinin olduğunu söylerdi. 7 Ocak 1943 sabahında, 86 yaşında, bir otel görevlisi tarafından odasında ölü bulundu.

Bugün Tesla’nın ismi oldukça gündemde. Belgrad Havaalanı ve dünyanın en ünlü elektrikli arabası onun ismini taşıdığı gibi MRI cihazının manyetik alanı da Tesla ile ölçülüyor.

Tesla gerçek bir Prometheus’tu – yani insanlığa ateş getirmek için cennete saldıran ve ceza olarak zincirlendiği kayada karaciğerini her gün bir kartalın yediği efsanevi Yunan tanrısı.

Tesla ışığı dünyaya indirebilmek için çok uzun mesafe tırmandı, çok yol katetti fakat sıradışı düşünce tarzı ve alışkanlıkları onun neredeyse parasız ve yalnız bir halde dibe düşmesine yol açtı.

kaynak

Add a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir